In de zomermaanden staat mijn agenda overvol. Er zijn dan veel aanvragen voor privé-opleidingen en workshops, maar ook evenementen die te maken hebben met duiken zoals de podcast van de Polygon seahorse. Dan waren er nog Thema Fotoduiken in Ekeren en de workshops 'Waterlelies fotograferen' die ik organiseer via de Onderwater Fotografie Academie en natuurlijk sprong ik ook nog in het water om zeepaardjes te gaan fotograferen in de Oosterschelde. Al die foto's moeten verwerkt worden en soms probeer ik er een mooi artikel over te schrijven voor publicatie in een magazine. 'Last but not least' was er ook nog een weekje verlof aan de Belgische kust bij met het gezin. Het fototoestel ging natuurlijk ook mee. De zonsondergangen tijdens de zwoele zomeravonden op het strand waren magisch. Een goed gevulde zomer, zoals ik ze graag heb...

'Sunniva, strijder voor gezonde koraalriffen', een portret en artikel van mijn hand over een bijzondere dame met een levensbelangrijke missie. Nu in Hippocampus, het bondsmagazine van NELOS.
Het artikel kan je in Pdf lezen via deze link: http://www.fsfotografie.be/publicaties.html

Nieuw bij de Onderwater Fotografie Academie: de Zeeland roadtrips!
Vertoef je graag in de natuur en aan het water en neem je graag foto’s? Dan zijn deze roadtrips iets voor jou! Omdat er heel het jaar door wel wat te beleven valt, is er in elk seizoen een trip opgesteld waarbij je de meest fotogenieke plekjes van Zeeland ontdekt. Geen lange wandelingen, maar van het ene adembenemende uitzichtpunt naar het andere met de auto. Geen theorie, maar wel de nodige tips en tricks voor geslaagde foto’s. Je kan meerijden of zelf met je eigen auto volgen. Schrijf je in en beleef een dag vol avontuur, fotografie en plezier!
Datums:
Zaterdag 05/3/2022
Zaterdag 14/5/2022
Zaterdag 2/7/2022
Zaterdag 8/10/2022
Locaties: Tholen, Noord- en Zuid-Beveland en Schouwen-Duiveland
Voor: natuurliefhebbers en fotografen
Info en inschrijvingen: https://www.o-f-a.be/fotografie-roadtrips.html

Het schip 'De Kiekuut' werd op 25 maart 2021 in opdracht van de stichting Onderwater Recreatie Cuijk afgezonken in plas 7 van de Kraaijenbergse Plassen en dient als attractie voor duikers. Het is één van West-Europa’s grootste ondiepe zoetwaterwrakken. De Kiekuut is 27 meter lang​, 6 meter breed en ligt op een diepte tussen de 11 en 12 meter meter.  Het is een voormalig werkschip van het ontzandingsbedrijf Smals en werd gebouwd in 1938. Oorspronkelijk diende het om vuil in zee te dumpen, vanaf 1971 werd het omgebouwd tot zandzuiger en in de jaren negentig tot circa 2010  diende het als onderhoudsschip. Op het  dek van het wrak vind je een grote kraan en werden er ook een auto en kleiner schip (Daisy) afgezonken. 

​In het wrak staan er o.a. ijzerrekken, een zaagmachine en een voormalige drinkwatertank. Het wrak is gemakkelijk binnen te zwemmen door een groot gat dat achteraan op het dek ligt. Via een trap zwem je de donkere binnenruimte in waar een grote school baarsjes je tegemoet zwemt. Er zijn geen afgesloten delen. Je kan dan via een luik dat op het voordek uitkomt, er weer uit gaan. Wel moet je opletten voor stofopwerveling wanneer je het wrak doorzwemt.
Met dank aan Patrick Kranenbroek voor het gidsen.

Meer foto's vind je hier.

Onlangs hielden we een leuke fotoshoot die geïnspireerd was op Lara Croft, personage uit de gelijknamige films.
Model van dienst was de knappe Nederlandse Sunniva Verheij die al ervaring had met het vrijduiken. Toch is poseren zonder masker  moeilijker. Er is onderwater amper communicatie mogelijk omdat je zonder masker een wazig zicht hebt. Sunniva deed het echter geweldig zoals je kan zien in onderstaand 'behind the scene' filmpje. Binnenkort publiceer ik hier de foto's van de shoot en ga ik ook een artikel schrijven. Sunniva is actief bezig met de bescherming en heropbouw van koraalriffen en daar valt heel wat over te schrijven!

Het was weer een spannende avond tijdens de online prijsuitreiking van het Open Nederlands Kampioenschap onderwaterfotografie.
Ik ben bijzonder blij met de behaalde resultaten:
1ste plaats ONK zoet water
2de plaats Overall Masters
2de plaats keuzecategorie
4de plaats Thema
6de plaats groothoek.
Met dank aan de organisatie en juryleden!
Grote dank aan de geweldige modellen Kelly Klingenberg en Merel Bocken!
Bijzondere dank aan TODI The Ultimate Experience, Hugyfot, Da Factory, Sea and Sea, AmilcoSports, Bare, Suunto Duikcomputers, Metalsub en Oceama.

- Boek nu een Advanced of Star fotoshoot en krijg 20% korting! Meer info over fotoshoots vind je hier of klik op onderstaande foto.
Deze actie loopt van zaterdag 20 november tot en met dinsdag 30 november en is geldig voor boekingen in december 2021 en januari 2022.

​- Koop jouw favoriete foto aan de muur en krijg 10% korting: actie van zaterdag 20 november tot en met maandag 29 november: ​https://www.werkaandemuur.nl/.../nl/Filip-Staes/works/20016
​of klik op onderstaande foto.

Nee, het gaat hier niet over de historische boksmatch tussen Muhammad Ali en George Foreman in 1974, maar over de vele trossen Japans bessenwier bij de Bergse Diepsluis. Die vormen een heuse onderwaterjungle waar veel leven te vinden is. De voorbije weken heb ik er vele uren vertoefd. Natuurlijk fotografeerde ik de jonge Steenbolkjes bij het platform, de Kortsnuit-zeepaardjes, Gewone pijlinktvissen en enkele verloren gewaande Zeekatten die wat dieper voorkwamen, maar vaak eindigde ik mijn duiken in het ondiepe gedeelte.

​Tussen al die wieren is er behoorlijk wat klein spul te vinden. In eerste instantie was ik op zoek naar kleine Snotolfjes die zich tussen het Japans bessenwier verstoppen. Dat is eenvoudiger gezegd dan gedaan want deze kleine gemaskerde lieverds kunnen zich goed schuilhouden. Het is pas wanneer je je echt focust en stukje bij beetje het bessenwier begint af te speuren dat je oog er op valt. En eens je er eentje in het vizier hebt moet je er dan nog bij kunnen met je lens en flitser. Ze voelen zich snel bedreigd en als je iets te dicht komt draaien ze zich snel om of verhuizen ze naar een andere tak. Maar met het nodige geduld en volharding lukt het af en toe toch eens een keertje. 

​Ook verscheidene garnalen vinden het een perfect biotoop om zich te verschuilen en net als de Snotolfjes zijn ze ook niet gediend van te opdringerige fotografen. De enigen die zich uitgebreid laten fotograferen zijn de Hooiwagenkrabben. Die vertrouwen op hun camouflage en je moet het ze wel nageven, ze zijn er heel goed in. Ze versieren hun poten en lichaam met stukjes wier en ik vond er zelfs eentje die zo’n drijfblaasje van het Japans bessenwier als hoofdversiering gebruikte.

​Ik had er ook mijn eerste waarneming van een Zebrazeespin. Een heel mooi diertje van een tweetal centimeter. Het was pas achteraf op het grote computerscherm dat ik echt de schoonheid van dit spinnetje zag.

​Ook de Ruwe wratslakken kom je in het ondiepe water tegen. Die zijn pas vorig jaar voor het eerst in Nederland gezien. Het is misschien niet het meest fotogenieke slakje, maar voor een verzamelaar van slakkenfoto’s  is het weer een extra slakje bij op de lijst. Door hun kleur vallen ze goed op en steken ze mooi af tegenover het rode wier.

​En last but not least zijn er nu heel wat Zwarte grondels actief met hun voortplanting bezig. Ze hebben hun nest in de lege oesters en aan de binnenzijde plakt de onder- en bovenkant vol met eitjes. Geen gemakkelijke opdracht om daar een mooie foto van te maken, want de oesters staan maar op een kiertje open. Met twee snoots op de flitsers, die links en rechts naast de camera gepositioneerd zijn, lukt het wel. Het vraagt wat geduld om het licht er mooi in te krijgen, maar als het grondeltje even stil ligt, dan kan je prachtplaatjes maken.

​Om al deze diertjes optimaal te kunnen bewonderen ga je best rond hoogtij rondstruinen. Dan is het water tussen de 1 en 3 meter diep.  Met laag water sta je er tot aan je enkels in het water. Het voordeel van zo’n ondiep duikje is dat je er uren kan vertoeven en er is heus nog meer te zien dan wat ik hier opsom.

Momenteel is het erg druk aan de Bergse Diepsluis. Dat komt omdat Facebook wordt overspoeld door de mooiste foto’s van snotolven die zich ophouden bij de mosselhangculturen. Eigenlijk zijn het maar Snotolfjes, want het zijn kleine jonge mannetjes die aan het wachten zijn tot er een vrouwtje langskomt. Bij de hangculturen is het meestal goed vertoeven in helder water, want mosselen zijn bijzonder krachtige filteraars. 

​Openstaande mosselen zijn op zich al een mooi schouwspel, maar andere dieren zoals zakpijpen, anemonen en kokerwormen zijn er goed vertegenwoordigd.  

​Wieren en sponzen geven het geheel een tropische aanblik. Niet alleen de touwen waar de mosselen aan hangen, maar ook de boeien en tonnen zijn rijkelijk begroeid met allerlei organismen.

Ondanks er soms wel wat deining staat, vinden snotolven het wel een aangename plek om te vertoeven en wachten de mannetjes hoopvol op de komst van een vrouwtje. Net zoals bij de zeedonderpadden doen de mannetjes het zware werk: ze bereiden een plekje voor waar het vrouwtje haar eieren kan afzetten en eens dat gebeurd is, beschermen ze het eilegsel en voorzien het regelmatig van zuurstofrijk water door er op te ‘blazen’. Dat doen ze wekenlang tot de eitjes uitkomen. 
​Veel duikers hebben ondertussen al de hangculturen bezocht, maar weinigen weten dat er drie Snotolf-mannetjes op één lijn zitten. Of ze worden niet altijd gevonden. Je kan er zomaar voorbijzwemmen wanneer het diertje zich tussen de wakamé-wieren verstopt heeft of zich net aan de andere kant van de boei schuilhoudt.

​Het eerste mannetje is een mooi oranje exemplaar dat een erg fotogenieke plek heeft uitgekozen. Hij zit vaak bovenop een boei die zo’n 3 meter onder het wateroppervlak hangt. De bovenkant van de boei is mooi versierd met blaaswier. Het is niet altijd gemakkelijk om er een mooie foto van te nemen omdat er altijd wel een blad of stengel in de weg hangt en als je iets te dicht komt, draait het diertje altijd naar de andere richting. Maar geduld wordt beloont en als je er een tijdje bent en de nodige afstand bewaard,  kan je er heel mooie plaatjes schieten.

​Het tweede mannetje ligt even verderop en heeft een heel andere paaikleur. Dit mannetje is fel donkerrood en zwemt graag omhoog langs de lange wieren die op zijn boei staan. Zijn nest is klaar en hij gaat er ook vaak naartoe om wat onderhoudswerken uit te voeren. Hij  laat zich ook niet graag fotograferen en draait zich vaak weg van de lens. Soms laat hij zich net als de anderen wel eens verleiden om wat verder weg te zwemmen van zijn boei. Dan gaat hij een Zeedruifje opsmullen en zwemt onmiddellijk terug.

​Het derde mannetje zit enkele boeien verder en heeft ook een fel oranje kleur. Hij houdt er van om rondjes om zijn boei heen te zwemmen en gaat af en toe naar een nabijgelegen oppervlakteboei, waar hij zich bij de mosselen schuilhoudt.

​Dat snotolven verschillende karakters hebben kan je zien aan hun gedrag. De ene is al wat opvliegender dan de andere. Dit exemplaar laat zich goed benaderen zolang je maar rustig aan doet. Hij poseert dan graag voor je. Als je dan je fish-eye lens opstaan hebt en de hele boei met snotolf inclusief het zonnetje op de achtergrond in beeld kan brengen, dan stap je met een brede glimlach uit het water.

​Nog een tip: ga liefst met hoog water. Dan is het gemakkelijk om bij de hangculturen in en uit het water te gaan zonder je benen te breken. Met laag water vertrek ik altijd aan de trap. Op een kwartiertje ben je bij de hangculturen. Let ook op dat er geen vissers aan het werk zijn. Tussen de kant en de mosselhangculturen liggen er fuiken van kreeftenvissers.  Meestal blijven ze niet lang en wacht je best even.

Meer foto's vind je hier.

De Groene Camera is dé fotowedstrijd voor elke natuurfotograaf uit België en Nederland. Ik ben dan ook blij met een eervolle vermelding voor onderstaande foto. De foto is gemaakt in de Oosterschelde en is een beeld-op-beeld opname van een Weduweroos en een Oorkwal. De Weduweroos fotografeerde ik met een Nikkor 60mm macrolens en belichtte ik met een flitser met snoot. Bij de Oorkwal maakte ik gebruik van de Tokina 10-17mm fish-eye lens en het bestaande omgevingslicht. Beide foto's werden in de camera over elkaar gezet.

De overall winnaar van de Groene Camera was mijn vriend Luc Rooman met een spectaculaire half-half opname bij het Gemaal van Dreischor in het Grevelingenmeer. De foto toont een Zeepaddestoel die aan de weerselementen overgeleverd is bij een onheilspellende lucht. Proficiat Luc!!

Gewoonlijk duik ik in de wintermaanden met 7mm dikke wanten. Die voldoen net  genoeg om de koudste wintermaanden te overbruggen. Ik heb eigenlijk nooit overwogen om droge handschoenen te proberen omdat ik fotografeer en denk dat de knoppen van mijn camera moeilijker of zelfs onmogelijk te bedienen zijn. Ik huiver ook bij de gedachte dat er een lek zou ontstaan.
 
BARE lanceerde onlangs een nieuw gamma van producten die de OMNIRED technologie bevatten. OMNIRED is technologie van de volgende generatie, waarvan bewezen is dat het thermische warmte, bescherming en sneller herstel in alle condities biedt. Thermo-reactieve mineralen die in de kleding verweven zijn zetten lichaamswarmte om in infrarood energie en reflecteert het terug naar je lichaam. Volgens Bare zullen fans van watersporten langer warm blijven met OMNIRED. Deze technologie wordt toegepast in duikpakken, hoofdkappen, handschoenen, duikbotjes en vesten met vaste kap voor zowel dames als heren.  Ook in de Base layers (onderkleding voor droogpakken) en de Exowear (3-lagen stof die je kan dragen tijdens alle vormen van watersporten, zowel op als onder water)  van Bare is de OMNIRED technologie terug te vinden.

​Van nature ben ik nogal kritisch ingesteld en dus wou ik wel eens weten of er nu werkelijk verschil was tussen de OMNIRED producten en de “gewone” neopreenspullen waar ik al jaren mee duik. Ik trok de Bare 5mm Ultrawarmth handschoenen en de 7mm Ultrawarmth hoofdkap aan tezamen met mijn neopreen droogpak en sprong bij Dreischor in het water op zoek naar zeedonderpadden. De watertemperatuur was 5°C. Na een halfuur rondzwemmen op 12 meter diepte begon ik de kou aan mijn handen te voelen, terwijl de hoofdkap nog voldoende isolatie gaf. Ik keerde terug richting de reefballs en bleef er nog een tijdje groothoekopnames maken. Daarna hing ik nog een hele tijd onder de steiger om uiteindelijk na 70 minuten het water te verlaten. 

​Niet omdat mijn handen het te koud hadden, maar omdat ik geen interessante onderwerpen meer vond om te fotograferen. Ik vond zelfs dat de koude aan mijn handen minder werd door wat ondieper te gaan hangen. 70 minuten kunnen duiken met 5mm handschoenen had ik totaal niet verwacht. Toen ik bij de auto mijn handschoenen en hoofdkap uittrok voelde de binnenkant zelfs een beetje warm aan.  

Conclusie: ik ben overtuigd! De Omnired technologie is een enorme verbetering. Het is nu niet dat ik iedereen ga aanraden om in water van 5 graden Celsius te gaan duiken met de BARE 5mm Ultrawarmth handschoenen, want iedere duiker ervaart koude op een andere manier. Fotografen voelen meestal de koude minder omdat ze gefocust zijn op het maken van een foto. Voor mij was het gewoon een test om te zien of deze producten van Bare doen wat ze beloven, namelijk een betere bescherming tegen koude door lichaamswarmte om te zetten naar infrarood energie en daardoor de watersporter langer warm houden. De 7mm Ultrawarmth hoofdkap krijgt een vaste plek in mijn basisuitrusting. Daar kan ik in de winter mee door duiken. De volgende keer breng ik verslag uit over het BARE X-MISSION EVOLUTION droogpak. Na meer dan twintig jaar in een neopreen droogpak wil ik wel eens zien en voelen wat de verschillen zijn met een trilaminaat pak.
Interessante links:
https://www.baresports.com/ultrawarmth-technology/
https://www.baresports.com/exowear/
https://www.amilcosports.be/NL/Bare
​

Ik ben heel blij met mijn 3de plaats in de DSLR categorie van de internationale onderwater foto competitie PROTEUS 2021 in Bulgarije. Het is leuk om te zien dat mijn disco anemoon, gefotografeerd in het Grevelingenmeer in Nederland, in de top 3 eindigde.
Hartelijk dank aan Hugyfot voor de ontwikkeling van de "Bokeh maker".

​Ik had ook nog enkele foto's in de finale ronde.
De beeld-op-beeld opname van het zeepaardje nam ik tijdens een fotografen groepsreis in het
Bastianos Lembeh resort in Sulawesi.
De 'Waterlelie' en de 'grot van waterplanten' nam ik in zoet water in België. Met dank aan model Merel Bocken.

Ik ben bijzonder blij met het behalen van een ‘zeer geprezen onderscheiding’ in de prestigieuze fotowedstrijd Underwater Photographer of the Year (UPY).
Het is de eerste keer dat ik in het Verenigd Koninkrijk een onderscheiding behaal en dan nog met een foto van een slijmvisje uit de Oosterschelde!
Deze wedstrijd vond in 2015 voor het eerst plaats en is sindsdien uitgegroeid tot een internationaal hoog aangeschreven competitie. Dit jaar moesten juryleden Alex Mustard, Peter Rowlands en Martin Edge 4500 inzendingen door 403 fotografen van over gans de wereld beoordelen.
Dank aan de organisatie en jury en proficiat aan alle winnaars!
Resultaten: https://underwaterphotographeroftheyear.com/.../2021.../
Jaarboek: https://underwaterphotographeroftheyear.com/.../upy.../
Facebook: https://www.facebook.com/underwaterphotographeroftheyear/
Twitter: @UPYcontest
Instagram: @upycontest
#UPY2021

“We may have all come with different ships but we’re in the same boat now.”
Martin Luther King Jr.
Een nieuw jaar, nieuwe samenwerkingen! Met grote trots stel ik een nieuwe samenwerking voor met het bedrijf AmilcoSports, gevestigd in Tholen (NL) en importeur en distributeur in de Benelux van topmerken in duikmaterialen, zwemartikelen en aanverwanten. Als ambassadeur zal ik de merken Bare, Suunto, Metalsub en Oceama mee helpen promoten en hierover geregeld verslag uitbrengen.
Consumenten kunnen zich bij AmilcoSports informeren over merken, producten en dealers.  Alle verkopen, herstellingen, service en garantieafhandelingen verlopen via het dealernetwerk.  
Meer info vind je op de website van AmilcoSports: www.amilcosports.com
​