Ondertussen ben ik al even terug van onze fantastische groepsreis naar de straat van Lembeh bij het eiland Sulawesi in Indonesië. Het album staat al een tijdje online , maar ik wou er nog een woordje aan toevoegen. 
Onze accommodatie -het Bastianos Lembeh dive resort- lag eigenlijk op het eiland Lembeh zelf, dat wil zeggen dat we na de lange reis met twee vluchten en een rit van twee uren nog een korte oversteek per boot moesten maken om er te geraken.

De  vriendelijke ontvangst bij aankomst was de voorbode van een uiterst aangenaam verblijf. Ik ben in Indonesië al op verschillende plaatsen geweest, maar qua gastvrijheid en vriendelijkheid staan deze mensen toch helemaal bovenaan mijn lijst. Van het duikcenter tot het restaurant, iedereen deed zijn best om zo behulpzaam mogelijk te zijn. Zo vroeg ik achter French toast bij het ontbijt - dat kenden ze niet - maar na een korte uitleg van me kreeg ik het even later toch  aan tafel geserveerd. De elf dagen daarna ook trouwens! ;-) De bungalows lagen midden in een prachtige tuin en het uitzicht op de straat van Lembeh was onbetaalbaar.

Het duikcenter en de 'camera-room' lagen letterlijk vlak aan het water en zelfs dan moesten we zelf  niets dragen. Alle duik- en fotomateriaal werd voor ons naar en van de boot gedragen en gespoeld. Om 7.30 u vertrokken we al en tegen de middag kwamen we -na twee duiken- terug om te lunchen. De derde duik was  tegen 14.30u en voor het avonddiner gaf ik nog een aantal masterclasses over macro- en snoot fotografie alsook speciale technieken om creatieve beelde te maken. Er was ook mogelijkheid om een nachtduik te maken, wat we ook meerdere keren gedaan hebben wanneer ik geen cursus gaf. Bastianos had voor onze groep twee ruime boten (met toilet!) voorzien en tussen de duiken door was er altijd wel een snack met koffie of thee te krijgen. Water stond de hele tijd ter beschikking.

En dan het duiken zelf, daar kan ik kort over zijn: subliem! Lembeh is en blijft nog steeds een fenomeen. De soorten die je er aantreft zijn zelden ergens anders te vinden en sommige dieren komen alleen daar voor. Ze zelf vinden is een ander paar mouwen, maar gelukkig zijn de gidsen zeer goed getraind in het vinden van deze creaturen.  Wat denk je van deze verzameling Hengelaarsvissen hieronder? 

Octopussen komen ook in verschillende soorten voor, maar dit kleine exemplaartje van enkele centimeter groot zou ik nooit zelf gevonden hebben. De Harige octopus kan je vooral rond november vinden. 

Je moet het moment pakken, wordt er wel eens gezegd. Dat was zeker zo toen ik met de tweede groep ging duiken. We zagen maar liefst vier Rhinopia's zitten op een plek van nog geen 20 vierkante meter. Deze eigenaardige vissen kom je niet vaak tegen. Ik liet de anderen dan ook hun gang gaan en toen ze klaar waren met foto's te nemen, was er geen tijd meer over om ze uitvoerig te fotograferen.
De volgende dag ging ik met de andere groep terug om ze te zoeken. We kamden heel het gebied uit op en rond een diepte van -32 meter, maar niks te vinden. Gelukkig vond onze gids er eentje op een totaal andere plek op -25 meter. 

De nachtduiken waren een waar feest. We zagen veel andere soorten dan overdag en vooral het feit dat de ingebouwde pilootlamp van mijn flitser veel duidelijker te zien was, maakte het werken met een snoot dan ook veel gemakkelijker.

Omdat ik zes jaar geleden al eens in Lembeh geweest was, wist ik dat er onderwater ook hele mooie plekken zijn voor de groothoeklens. Na enkele dagen macro fotografie draaide ik er dus de fish-eye lens op en daar kreeg ik geen spijt van.  Onderstaande foto's nam ik bij "Nudi falls", een gekende macro stek. De muur die langs de kant loopt is prachtig begroeid met koralen, sponzen en andere organismen en iets verder van de kant dook ik tot -32 meter in een veld van zachte koralen.

Ik nam ook de gelegenheid om wat achtergrondfoto's te schieten voor  mijn beeld-op-beeld opnames. Ondertussen begin ik daar al heel geroutineerd in te worden en het levert vaak bijzondere foto's op. Meestal combineer ik een groothoek foto op de achtergrond met een macro opname op de voorgrond. Ik gaf over deze techniek  ter plaatse les en ik moet zeggen dat er fotografen bij waren die goed geluisterd hadden!

Ik zou nog even kunnen doorgaan, maar dan zou deze blogpagina te lang worden. Hier vind je alle foto's terug.
Tot slot nog een dikke pluim voor alle deelnemers aan de reis. De sfeer was geweldig en tezamen met de uitstekende service die we kregen van alle medewerkers van het Bastianos Lembeh dive resort, maakten deze reis onvergetelijk! Het doet er me zeker aan denken om nog eens terug te gaan...

Bij de prijsuitreiking van het prestigieuze natuurfotografie festival van de lage landen heb ik deze keer twee eervolle vermeldingen behaald. Eentje in de onderwater categorie en de andere bij portfolio. Vooral die laatste ben ik blij mee, want daar is het concurreren tegen fotografen uit andere disciplines van de natuurfotografie. Alle foto's zijn in de Oosterschelde of het Grevelingenmeer in Zeeland genomen met de beeld-op-beeld functie in de camera.

Onlangs was er de prijsuitreiking van het Belgisch Kampioenschap Onderwaterfotografie. Dit jaar was er enkel een shoot-out. Dat wil zeggen dat er op locatie moet gefotografeerd worden  in een bepaalde tijdspanne en dat er geen nabewerking mag gebeuren. Er waren twee wedstrijddagen in zout water en twee in zoet water. Dit keer mocht er door de deelnemers gekozen worden welke wateren ze eerst verkozen. Ik koos voor het zout water gedeelte in mei en zoet water in oktober. Ondanks mijn drukke agenda - ik was ook op het WK onderwaterfotografie in Tenerife - heb ik toch een heel goed resultaat neergezet. Ik won 2 gouden, 1 zilveren en 2 bronzen  medailles  in de vijf categorieën bij de Masters. Daarmee behaalde ik de titel "fotograaf van het jaar" en werd ook Belgisch kampioen. Hieronder zie je de 5 foto's die ik indiende.

Meer wedstrijdfoto's vind je hier.

100% uniek, dat is het Lowland Photo Festival ten voeten uit! Het internationale natuurfotografiefestival van de Lage Landen is dit jaar al aan zijn zesde editie toe en kroonde zichzelf in geen tijd tot dé ontmoetingsplaats voor wie houdt van natuur en fotografie!
Tijdens het weekend van 7 & 8 december strijken opnieuw duizenden natuurfotografen neer in Kinepolis Antwerpen om er te genieten van inspirerende lezingen van vermaarde natuurfotografen uit binnen- en buitenland, van de grootse natuur- en fotografiebeurs en van de prachtige exposities natuurfotografie met honderden beklijvende natuurbeelden – onder meer de finalisten van onze Lowland Photo Contest.
 

Ik ben al jaren een fan van het Lowland festival en heb al verscheidene keren met succes deelgenomen aan de fotowedstrijd. Misschien dat ik daarom uitgenodigd ben om een presentatie te komen geven. Wat een eer! Op zondag 8 december zal ik om 9.50u het beste van mezelf  geven met beelden over de Zeeuwse onderwaterwereld. Ik duik er al meer dan 27 jaar en nog steeds vind ik het er uiterst boeiend! Ik kan er met veel passie over vertellen en wie mij kent weet dat er af en toe een beeld met een knipoog zal tussen zitten ;-)

praktisch: 
​
Zaterdag 7 & zondag 8 december 2019
Lowland Photo Festival
Kinepolis Antwerpen - Groenendaallaan 394 - 2030 Antwerpen

Je vindt Kinepolis vlakbij uitrit 1 (Merksem) op de Antwerpse Ring. Er is een ruime parking met meer dan 2 000 gratis parkeerplaatsen. Tram en bus stoppen aan de overkant en brengen je in een kwartier van het treinstation Antwerpen-Centraal naar Kinepolis. Alle info omtrent bereikbaarheid kan je rustig nalezen op onze website.
​www.landschapvzw.be/lowland
www.facebook.com/LowlandPhotoFestival

Het WK onderwaterfotografie is ondertussen al twee weken achter de rug en kreeg inmiddels nog een verrassende wending. De uitslag werd immers gewijzigd. Er kan zelfs gesproken worden over een heuse ommekeer, want er zijn verschillende deelnemers die hun medaille moeten inleveren en anderen die er geen hadden krijgen ze nu wel. Hoe komt dit nu? Wel, de uitslag is pas definitief na dat de technisch afgevaardigde van de CMAS en de CMAS zelf alle uitslagen hebben gecontroleerd. En wat blijkt nu? Er zijn verscheidene foto’s gediskwalificeerd omdat ze niet aan de reglementen voldeden. Zo zijn er meerdere fotografen die de maximum uitsnijding van een foto overschreden. Dat mocht in het toestel gebeuren terwijl we nog onder water waren. Ook ik moet er aan geloven met mijn groothoekfoto en ik moet eerlijk bekennen dat het ons op voorhand gezegd is geweest en dat ik het niet gecontroleerd heb. Ik ging er van uit dat als ik een minimale uitsnijding deed, het nog wel OK zou zijn. Niet dus!
Aan de andere kant is mijn visportret dan toch opgedoken. Ik had hier geen prijs mee behaald, maar nu staat die op nummer drie! Dat betekent een bronzen medaille. Toch nog eremetaal dus. Spijtig dat we hiermee niet op het podium gestaan hebben in Tenerife, want dat was de kers op de taart geweest.
Ook bijzonder jammer voor onze Nederlandse collega’s. Die vliegen van plaats drie naar vier en zijn hun medaille kwijt. Ik had het ze nochtans gegund en we zijn hen de avond van de prijsuitreiking dan ook gaan feliciteren. Maar nu dus een pijnlijke beslissing voor hen.
Ik hoop dat er over twee jaar toch wat lessen getrokken worden, want bij de afgelopen twee WK’s waren er toch heel wat fouten en ergernissen ten gevolge van een gebrekkige organisatie. Natuurlijk kan niet alles vlekkeloos verlopen bij zo’n evenement, maar de grote fouten moeten er uit!
Ik onthoud vooral dat de sfeer er in het Belgische kamp goed in zat en we met vele deelnemers uit andere landen boeiende gesprekken en momenten meegemaakt hebben. Zo’n WK bijwonen blijft toch iets heel speciaal…
​

De eindsprint is ingezet en in de aanloop naar het nieuwe jaar wens ik u allen een prettige Kerst en een gelukkig Nieuwjaar. Het jaar is weeral voorbij gevlogen en dat is eigenlijk een goed teken. Het wil zeggen dat we ons geamuseerd hebben. Natuurlijk is het leven niet altijd een feest, maar het is toch opmerkelijk hoe ons brein vooral de goede dingen in ons leven op onze harde schijf opslaat. Zo herinner ik me nog heel goed de prijsuitreikingen van het OBK en ONK. In de prijzen vallen is altijd heel plezant, maar wat vooral telt is de warmte en appreciatie die je krijgt van mensen die om je geven. Als ik na een zware dag arbeid doodmoe thuiskom en een klein lief meisje "papa" roept en lachend naar me toe rent, dan smelt mijn hart en krijg ik - voor even toch - terug een boost energie. Wat kan het leven toch mooi, eenvoudig en simpel zijn. Ik wens iedereen hetzelfde gevoel toe!

Gisteren woonde ik de prijsuitreiking bij van de Lowland Photo Contest. Dat is de fotowedstrijd die verbonden is aan het jaarlijkse internationale natuurfotografiefestival van de lage landen. Het festival is inmiddels aan zijn vijfde editie toe. De fotowedstrijd zelf wordt al vier jaar georganiseerd en ikzelf doe al drie jaar mee. De foto's mogen enkel in de lage landen genomen zijn. In de onderwatercategorie behaalde ik een tweede plaats en een eervolle vermelding.

De mooiste prestatie vond ik toch wel een tweede plaats in de categorie portfolio. Daar moest ik het opnemen tegen natuurfotografen uit andere disciplines. Ik koos ervoor om allemaal beelden in te zenden die ik in de camera over elkaar had geplaatst, de zogenaamde beeld-op-beeld functie. De foto's nam ik tijdens de voorbereiding van het Open Belgisch Kampioenschap onderwaterfotografie en tijdens de wedstrijd zelf. Als je op de foto klikt zie je ze groter.

 In de fotografie en zeker fotografiewedstrijden worden er meer en meer creatieve foto's verwacht die de kijker en de jury verrast. Het is dan niet altijd gemakkelijk om met iets nieuws af te komen. Het is bemoedigend om mensen te hebben die in je projecten geloven en je hierbij helpen. Daarom wil ik  het Hugyfot team bedanken voor de steun en technische ondersteuning die ze mij gegeven hebben.
Meer wedstrijdfoto's vind je hier.

Gisterenavond vond de prijsuitreiking van het Open Belgisch Kampioenschap onderwater foto- en videografie (OBK) plaats in duik- en snorkelcentrum TODI in Beringen. Het langverwachte sluitstuk van een wedstrijd die reeds in mei van dit jaar van start ging. Om de twee jaar is er een festival editie, d.w.z. dat er een shoot-out gedeelte is en een festival gedeelte. Bij het shoot-out gedeelte was er een wedstrijdweek in mei en eentje in september waarbij deelnemers twee opeenvolgende dagen konden uitkiezen om hun foto's te gaan maken. Het deel in mei speelde zich af in Zeeland en het andere deel in zoet water, nl. de put van Ekeren. Deze foto's mochten niet nabewerkt worden. Voor het festival gedeelte mochten er foto's in vijf categorieën ingestuurd worden die eender waar in de wereld genomen waren. Deze mochten wel nabewerkt worden. Bovenop de foto's kon er ook nog deelgenomen worden in de categorie digirama's (zie deze pagina voor uitleg). Om uitgestuurd te worden naar het Wereldkampioenschap in Tenerife (2019) moest je deelnemen in alle bovenstaande categorieën en na 2 jaar  competitie als eerste eindigen. Dat is zowat in een notedop hoe het kampioenschap er uit ziet voor de fotografen. Hieronder staan mijn foto's van het shoot-out gedeelte.

Bij het festival gedeelte koos ik voor onderstaande foto's.

Tot slot wil ik nog beide onderwatermodellen die voor me poseerden bedanken, dat waren Marlène Terpstra en Mermaid Céline! Jullie hebben het geweldig gedaan! Speciale dank ook aan de sponsors, jury en alle vrijwilligers die zich weer belangeloos hebben ingezet om er  een prachtige editie van te maken. Zonder deze mensen zou er geen festival geweest zijn. Hoedje af!
En nu, op naar Tenerife!

 Afgelopen zondag gaf ik een presentatie over bergmeerduiken in Oostenrijk, de Westkaap in Zuid-Afrika en de kleurrijke riffen in West Papua, Indonesië. Nature Talks is een natuurfotografiefestival in Nederland https://www.naturetalks.nl/  en DuikeninBeeld is dé referentiewebsite voor België en Nederland in het duikwereldje https://duikeninbeeld.tv/
Ik volgde er nog andere zeer interessante presentaties van Willem Kolvoort en Alexander Koenders over wedstrijdfoto's vanuit het perspectief van de jury, Nico van Kappel over onderwaterfotografie zonder duikbrevet, Blikonderwater met de wereld net onder het wateroppervlak, Mick Otten met zeedieren fotograferen als kunstvorm en Fred Buyle met onderwaterfotografie op één ademteug en met natuurlijk licht. Allemaal presentaties die me een andere blik gaven op mijn kijk op onderwaterfotografie. Een boeiende dag die je volgend jaar zeker niet mag missen!

In de 26 jaar dat ik inmiddels in het water lig ben ik misschien een stuk of vijf zeepaardjes tegen gekomen, dus een regelmatige ontmoeting is er zeker niet. Een zeepaardje vinden is nog steeds heel moeilijk omdat de diertjes niet groot zijn en  vooral heel goed gecamoufleerd! De laatste jaren worden er steeds meer ontdekt omdat duikers er specifiek naar op zoek gaan en vooral omdat de komst van internet en de sociale media het nieuws meer verspreiden. Hierdoor krijg je soms hele volkstoelopen om naar één diertje te gaan kijken. Het spijtige is dat die diertjes op die manier natuurlijk geen rust meer hebben en bijna voortdurend belaagd worden door duikers met felle duiklampen en fotografen met straffe flitsers. 

Nu zou je toch denken dat die diertjes zich verplaatsen als ze teveel belaagd worden, maar dat is niet het geval. Blijkbaar zijn ze nogal honkvast. Wat ook opviel is dat er dit jaar nog redelijk laat op het jaar zeepaardjes te vinden waren. Eind oktober 2014 kwam ik er  ook al eens eentje  tegen in Wemeldinge. Dat was puur bij toeval toen ik tegen het einde van een duik langs de bodem naar de oppervlakte terugkeerde en er bijna tegen botste.

Bij de Zeelandbrug wordt er heel veel gedoken en dus ook zeepaardjes gezien. Dit jaar ook weer. Onderstaand exemplaar zat bij enkele sepiastokken. Een prima schuilplaats zal hij gedacht hebben, maar een heel herkenbare plek voor duikers om 'm te vinden. Toch bleef ie er weken en misschien zelfs maanden zitten.

Op dezelfde dag gingen we na een tip bij Wemeldinge het water in en vonden we een uitzonderlijk mooi exemplaar, een roodgekleurd zeepaardje! 2 zeepaardjes op één dag had ik nog niet eerder meegemaakt en dan een roodgekleurd Kortsnuitzeepaardje was hoogst uitzonderlijk.

Toen ik te horen kreeg dat er nog een tweede zat ben ik zo snel mogelijk teruggekeerd in de hoop om het andere ook te zien en ze misschien samen op de foto te krijgen. En jawel hoor, het andere exemplaar zat op hetzelfde sepiastokje. Een ongelofelijk moment als fotograaf om dit fenomeen mee te maken. Het is moeilijk om op zo'n moment kalm te blijven en de diertjes zo weinig mogelijk te storen.

Twee weken later keerde ik nog eens terug en toen zaten ze er nog steeds. Niet meer samen, maar in mekaars buurt. De duik ervoor was ik met de groothoeklens op stap geweest in het Grevelingenmeer en onderstaande foto is het resultaat van een beeld-op-beeld foto oftewel 2 foto's die mekaar overlappen Dat kan in het fototoestel zelf.

Tot slot nog een laatste bemerking: ik gun het elke duiker om een zeepaardje te zien in zijn natuurlijke habitat, maar ik hoop dat iedereen beseft dat die diertjes stress krijgen van teveel duikers die hun ritme komen verstoren. ik ben daar mee schuldig aan want ook mijn flitsers zijn niet goed voor de diertjes. Ik let er wel altijd op dat ik ze zo voorzichtig mogelijk benader en ze niet té lang lastig val. Ik ben ook heel kieskeurig in mijn berichten die ik op de sociale media plaats en vernoem ook nooit exacte locaties. Ik hoop dat we zo op deze manier tot een consensus kunnen komen die voor iedereen leefbaar is en dat we nog jaren kunnen genieten van onze prachtige onderwaterwereld.

In het vorige blogbericht liet ik beelden zien van Firenze. Een prachtige, maar met toeristen belegerde stad. Mijn favoriete deel van de reis was het platteland van Val d' Orcia en is toegevoegd  aan de werelderfgoedlijst van Unesco. Prachtige heuvellandschappen met hier en daar pittoreke dorpjes, waar het heerlijk vertoeven was.

We verbleven er in een agriturismo. Dat is logeren bij de boer op het platteland, omgeven door wijngaarden of olijfbomen. In veel gevallen moet je over een onverharde weg ernaartoe en word je beloond met een prachtig uitzicht.

Landschapsfotografie is het leukste bij zonsopgang en -ondergang. Daarom stond ik elke ochtend vroeg op om er op uit te trekken. Zo stond ik drie keer in San Quirico d'Orcia bij een kapelletje dat heel fotogeniek was. Het is een gekende plek, want ik stond er nooit alleen. Drie keer kreeg ik een ander beeld voorgeschoteld en dat maakte het enorm boeiend. De foto's hieronder geven een impressie van die momenten.

Ook de omgeving rond het kapelletje was prachtig, vooral wanneer de zon haar stralen door de nevelslierten liet schijnen.

In de buurt van het kapelletje vond ik ook nog onderstaand juweeltje. De foto is genomen vanop een privé wegje en aan het platgetrapt gras langs de kant van de weg te zien, waren er al veel fotografen gepasseerd. De eigenaar kwam ons er ook op wijzen dat we op de weg moesten blijven. Tenminste zo verstond ik het toch, want de meeste Italianen spreken geen andere taal...

Bij de meeste foto's werkte ik met grijsverloopfilters van het merk Benro  om de luchten een beetje donkerder te krijgen. Een kleine aanpassing van hoog- en laaglichten, contrast en saturatie in Photoshop was genoeg. Maar af en toe liet ik me eens gaan en  maakte ik van één foto verschillende versies. Hieronder zie je zo'n landschap dat ik eerst een beetje high key maakte en in een andere versie vele donkerder zodat er meer drama in zat.

Er zijn scènes in de film Gladiator gedraaid in de Val d'Orcia.. Ik vond er een foto van terug op internet en zocht de plek op. Het is duidelijk dat ik er in een andere periode van het jaar was dan Russell Crow en volgens sommige internetbronnen zou Russell Crow er zelfs helemaal niet geweest zijn, maar wel enkele stand-in stuntmannen.

Meer foto's vind je hier.

Eindelijk is het album met foto's van Toscane klaar. In september verbleven we er bijna twee weken, waarvan twee dagen in de mooie stad Firenze.

Firenze is een bezoekje waard, zelfs al moet je er over de koppen lopen. Het is dan ook niet voor niets één van de cultuurhoofdsteden van Europa en dé renaissance stad bij uitstek van Italië . Onderstaande foto geeft een idee van het aantal mensen die op de trappen zaten te wachten op de zonsondergang.

Om aan de drukte een beetje te ontsnappen gingen we langs in de bibliotheek vanwaar je een mooi zicht had op de koepel van de Basilica di Santa Maria del Fiore, de kathedraal van Firenze.

Bij de Ponte Vecchio nam ik nog enkele foto's in het laatste daglicht.

Meer foto's vind je hier.

 Gisterenavond vond de prijsuitreiking van het Open Nederlands Kampioenschap plaats, een wedstrijd die eerder dit jaar doorging in de Zeeuwse wateren.. Ik behaalde er enkele mooie podiumplaatsen:

In de algemene rangschikking werd ik tweede, een prestatie waar ik heel blij mee ben. Ik wil  de organisatie bedanken voor een mooie avond, de jury voor al hun harde werk (en wijze beslissingen ;-) en mijn model, Mermaid Céline, die het koude water trotseerde van het Grevelingenmeer.

Meer wedstrijdfoto's vind je hier.

Het was eventjes geleden dat ik nog iets schreef voor Onderwatersport, het magazine van de Nederlandse Onderwatersport Bond, maar nu is het er toch van gekomen. "Zo Gemaakt" is de titel van een terugkerende rubriek in het magazine, waarbij de maker van een bepaalde onderwaterfoto uitlegt hoe het beeld tot stand gekomen is. Enkele maanden geleden maakte ik in de Oosterschelde een foto van een Kortsnuitzeepaardje. De foto viel in het oog bij de hoofdredacteur  en ik verleende graag mijn medewerking. Je vindt de uitleg (in Pdf) ook bij publikaties.

Gisteren vond de bekendmaking van de wedstrijdwinnaars van het Abyss Internationale fotofestival in Venetië plaats. Ik nam er voor de 2de keer aan deel.  In 2015 behaalde ik er nog een 4de plaats in de categorie parasieten, maar dit jaar deed ik het beter. In de categorie zoet water kreeg ik de 2de plaats voor onderstaande foto die ik dit jaar maakte in Turnhout.

Dat fotografie op een subjectieve manier beoordeeld wordt, bewijzen de 2 onderstaande foto's. Ik heb ze al enkele keren ingediend voor wedstrijden, maar ze zijn nog nooit in de prijzen gevallen. Alhoewel ik ze heel mooi vind, vallen ze bij de jury niet in de smaak. Of er zijn nog betere foto's ingediend natuurlijk! Deze keer geraakte ik er  dan toch tot aan een 5de en 8ste plaats mee. Ik mag tevreden zijn!